YAYA ÜST GEÇİTLERİ ZEYTİNBURNU FİKİR PROJESİ
Mimari Konsept : Üç Nokta
Zeytinburnu D 100 Karayolu Topkapı mevkiinde yer alacak yaya üst geçidi için bizim önerdiğimiz konsept üç nokta adını taşımaktadır.Üç nokta yaya üst geçidinin bağlandığı noktadan adını almaktadır. Bu noktalar:
- 1. Sur- deniz tarafı
- 2. Metrobüs durağı
- 3. Kent dokusu tarafı’ dır.
Bu üst geçidin hem deniz tarafında surlara açılan bir peyzajın içinde olması hem de tam D 100 karayolunun ortasındaki refüjde yer alan metrobüs durağı ile ilişkili olması mimari tasarım üzerinde farklı bir geçiş tasarımının düşünsel temelini hazırlamıştır.
Özellikle surlara açılan peyzaj ve bu noktadaki toplu taşım duraklarında biriken yayanın hem karşı tarafa geçişini kolaylaştırmak hem de metrobüs durağına yönlendirmek mimari tasarımın işlevsel kurgusunun esasını oluşturmuştur. Öte yandan büyük bir açıklığı geçiyor olmanın yarattığı yapının sorunları bu bölgedeki yaya geçidini alışılmış kalıpların dışında bir çözüm üretmeye zorlamıştır.
Bu amaçla üç nokta esasına dayanan temelinde kablolu bir sistem oluşturulmuştur. Sistemin özünü kabloların asıldığı düşey ve eğik betonarme elemanla “V “ şeklindeki kirişlerin oluşturduğu “yarım daire” şeklindeki kablolu kiriş oluşturmaktadır. Yarım daire şeklindeki kiriş tek taraflı olarak kablolarla esas taşıyıcı elemana bağlanarak sistemin özünü oluşturan kirişi meydana getirmektedir.
Böylece üst geçit D 100 karayolunu metrobüs durağına yönlenmiş “ V “ şeklindeki iki yaya köprüsünden oluşmaktadır. Üst geçitlerin yükseklik standartları bakımından min. 4. 50 -6.00 m. Arasında olmaları bu yüksekliğe ulaşım için özel tasarımları da beraberinde getirmektedir.
İstanbul kent ulaşım sistemi içindeki en önemli omurgalardan biri üzerinde yer alan bu üst geçit yaya trafiği açısından çoklu iklişkilerin ve durak noktalarının olduğu bir bölgedir. Bu bölgeler;
Topkapı surları önünde düzenlenen kültür park, alt yollar ve tramvay durağı yaya üreten en önemli noktalardır.Bölgede yer alan peyzaj düzenlemesi ve amfi tiyatro bölgenin bitkilendirme sonrası yaya kullanımı açısından kültürel bir odak olacağını göstermektedir. Bu odağı önemli kılan en önemli verilerden birisi üst geçidin ayaklarından birinin konumlandığı zeminin bölgedeki iş ve konut kullanıcılarının kent içi ulaşım gereksinimlerini karşılayan minübüs terminalinin bulunmasıdır. Bu nedenle D 100 karayolunun deniz tarafında bulunan üst geçit ve ulaşım ilişkileri hem bir peyzaj elemanı hem de bir terminal ve yakın çevresi için bir ulaşım köprüsüdür.
Bilindiği gibi İstanbul metropolünün en önemli sorunu ulaşımdır. Bu amaçla her gün yeni çözüm önerileri gündeme gelmektedir. Bunlardan en yenisi ise metrobüs’tür. Dolayısıyla üst geçidin konumlanacağı bölgede yer alan metrobüs durağı D 100 karayolunun her iki tarafı için en önemli uğrak noktasıdır. Metrobüs durağına yaya köprüsü ile bütünleşen konforlu bir bekleme alanı yaratmak öncelikli amaçlardan biridir.
Dolayısıyla ulaşım açısından yoğun bir kullanım önceliği gösteren metrobüs durağına yönlenen bir tasarım kurgulamak işlevsel açıdan da kaçınılmazdır.D 100 karayolunun diğer tarafı ise yoğun iş ve konut alanlarını barındırmaktadır. Bu bölgede çalışanların hem metrobüs, hem de minübüs terminaline ulaşımını kolaylaştıracak çözümlerin geliştirilmesi gerekir.Ancak bu bölgedeki yaya kullanımı açısından metrobüs durağının trafik gürültüsünden uzak ve daha konforlu tasarlanabilmesi gerekmektedir. Bu nedenle gelecek için bizim önerimiz metrobüs durağının zemin altında çözümlenmesinin sağlanması zorunluluğudur.
Kentsel ulaşım ilişkileri ve Kentsel- görsel algı bakımından bu bölgede yakın çevrede yer alan surlar ve peyzaj alanları açısından da önem taşımaktadır.Bu nedenle tasarımın mimari dilinin tarihi doku ile uyumlu, çağdaş ve teknolojik olmasına çalışılmıştır.Bu amaçla işlevsel ilişki sistemi açısından çok boyutlu olan bu bölge için bizim önerimiz bir noktada taşıyıcı sistemin kurgulandığı çift yaya köprüsüdür.
