YAYA ÜST GEÇİTLERİ FINDIKZADE FİKİR PROJESİ
Mimari Konsept: Yaya Evi
Fatih Millet caddesi- Fındıkzade Mevkii yaya üst geçidinin mimari konseptinin Yaya evi olarak belirlenmesinin nedeni yol ortasında yer alan Tramvay duraklarından kaynaklanmaktadır. Bu noktada yer alan tramvay durakları çift yönlü trafik akışının ortasında yer almaktadır. Mevcut üst geçit ise hem karşıdan karşıya geçişi hem de tramvay duraklarına erişimi sağlamaktadır.
Dolayısıyla tasarım bir yandan bu iki yönlü işlevi karşılarken öte yandan yayalara özgü/ korunaklı ( gürültü, yağmur,güneş vb. etkilerden) bir mekan yaratmalıdır. Bizim yaya evi olarak tanımladığımız tramvay duraklarını içerirken üstte bir galeri şeklinde geçiş işlevini de karşılamaktadır. Yaya evinin karşılıklı iki yönde ve zıt noktalarda yer alan iki yaya girişi bulunmaktadır. Bu girişler bir tür kapı niteliğinde olup adeta EVE ulaşan yaya sokağı biçiminde düşünülmüştür. Söz konusu yaya sokağının kaldırımla buluştuğu noktalarda ise özel bir tasarımla 6. m. yüksekliğinde yer alan bu sokaklara erişim merdiveni ve asansörleri gruplandırılmıştır.
Yaya sokağının kaldırım girişlerini oluşturan bu bölümlerin mimari tasarımında özel strüktürel çözümlere yönelinmiştir. Bu bölümler yaya köprülerinin bağlantı noktalarını oluştururken kaldırımda estetik bir kentsel donatı olarak algılanmasına dikkat edilmiştir.
Yaya Evi’ nin strüktürel oluşumu ise kare kesitli kutu profillerin yarım tonoz oluşturacak biçimde kasetli bir strüktür oluşturmak esasına dayanmaktadır. İç mekandaki yaya köprüleri ise bu tonoz üzerindeki kasetlere oturan karşılıklı kirişlerin üzerine oturmakta ve çapraz gergilerle stabil hale getirilmektedir.
Bu bölgeyi ulaşım ve erişim ilişkileri bakımından zorlayan en önemli veri Tramvay istasyonudur. Dolayısıyla kentsel çevre açısından tramvay duraklarına erişim ve devamında karşıya geçiş bu önerinin en önemli kabulüdür. Bu durumda tramvay istasyonu odaklı bir tasarıma yönelinmiştir.
İstasyonun çift yönlü bir trafik akışının ortasında olması , yaya hakları, yayanın ruh ve fiziksel sağlığı, güvenlik konfor, engelsiz erişim ve fiziksel koşullar açısından korunaklı ve kentsel estetikle bütünleşmesi gibi kaygılar boyutsal açıdan yeterli olan bu bölge için şeffaf tonoz bir istasyon tasarlanmıştır. İstasyon yolun her iki tarafından ve her iki ucundan hem yaya geçitleri ile hem de yaya köprüsü ile beslenmektedir.
Ancak mevcut kullanımın yoğunluğu ve bölgenin ileride turizm açısından kazanacağı önem düşünüldüğünde istasyonun planlanmasının zemin altında da olması gerekmektedir. Öyle ki zemin altı geçişleri ile desteklenecek zemin altı bekleme alanları hem bir dizi işleve sahip olarak ( wc., kafeterya vb. ) hem de daha konforlu alanları içerecektir.
Bu öneride yaya üst geçitleri için düşünülen geçiş üst kotta devam ederken zemin kat tramvay istasyonu bekleme alanları ile onun işlevsel birimlerini içermektedir.Bölgenin iş merkezi önceliği ve kullanıcı profilinin bu bağlamda şekillenmesi mimari çözümlemede bir veri olarak kullanılmıştır.
Kentsel çevre içinde şeffaf bir tonoz olarak yer alan bu istasyon ve geçişler geceleri adeta büyük bir fener olarak işlev görerek ve metropol kentlerdeki ulaşım mekanlarının estetik kalitesini taşıyacaktır