İSTANBUL – KÜÇÜKÇEKMECE İLÇESİ / KARTALTEPE MAHALLESİ KONSEPT KENTSEL TASARIM PROJESİ
Tarihsel süreçte sosyal, ekonomik, politik ve kültürel yapıların göstergeleri kentsel yapılarda varlık bulmuşladır. Bir toplumun sahip olduğu uygarlık düzeyi doğrudan kentsel yapıların biçimlenişinde karşılık bulmaktadır. Öte yandan kentlerin yer aldığı topografya ve onun fiziksel özellikleri kentlerin biçimlenişinde ve kentsel kimliğin karakterinin belirlenmesindeki diğer önemli olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.
İstanbul’daki tarihi yarımada, İzmir’deki antik Efes kenti ve antik liman kentleri, Mardin’in tarihi kentsel dokusu Safranbolu evleri, Roma, Floransa, Yemen kentleri ve diğerleri, hem toplumsal ve kültürel yapıyı hem de topografyayı biçimlendiren dokular olarak uzun süreçlerde oluşmuş mimari dokulardır. Kentsel dokunun tıpkı büyük bir kent gibi tarihsel ve kültürel katmanlarının uzun zamanlarda oluştuğu düşünüldüğünde, bir bölge için kentsel tasarım projesi hazırlamanın güçlüğü de kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki Türkiye’deki hemen hemen tüm kentlerin karşılamak zorunda oldukları nüfus büyüklüğünü göç olgusu yaratmaktadır. Özellikle İstanbul gibi metropoller göçten en olumsuz etkilenen kentlerdir. Adeta bir sel gibi tüm tarihsel, doğal ve kültürel değerler bu etkenin altında ezilip yok olmaktadır.
Dolayısıyla bu bölge adeta tüm Küçükçekmece bölgesinin dönüşüm projesi için bir başlangıç noktası konumundadır.
Buradaki en önemli sorun projenin temel düşüncesinin ne olacağı üzerinde odaklanmaktadır. Bunun için öncelikle kentlerin kuruluş mantığı sorgulanmalıdır. Özellikle farklı kültürlerdeki toplumsal ilişki-üretim ilişkileri ve yaşam biçiminin kentlerde mekansal olarak örüldüğü dikkate alındığında Küçükçekmece-Kartaltepe Mahallesi için yaratılacak mekansal örtünün gerekçeleri de kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Bölgenin İstanbul ulaşım ilişkilerinin hemen bitişiğinde olması özellikle havaalanının hemen yanında olması, kentsel yerleşmeyi bu anlamda sorgulamaya yöneltmektedir. Çünkü özellikle antik dönemlerde varlık bulmuş, dünyanın en önemli kentleri liman kentleridir. Öte yandan tarihi İpek Yolu ve ona eşlik eden güzergahta kurulan kentler düşünüldüğünde ticari eylemin kentsel dokuların oluşumu için çok önemli oldukları söylenebilir. Bu tür kentlerde özel mekanlar ve özel mimari yapılar ortaya çıkmaktadır. Antik dönemde Agora’lar, Stoa’lar gibi . işte Küçükçekmece-Kartaltepe Mahallesi havalimanının varlığından ötürü bir tür liman kenti olarak biçimlenmelidir.
